Column: Haiyan

ria-2Op de golven had niemand gerekend. Ria nam haar spastische dochter Gea in haar armen en vluchtte de school uit. Het water stond al tot haar knieën.
De avond ervoor was ze met haar man en andere drie kinderen uit haar huis op het Filipijnse eiland Iloilo gehaald. Er kwam een verwoestende storm aan, zo waren ze gewaarschuwd. Het huisje van riet en hout zou er niet tegen bestand zijn. De school was steviger en bood noodopvang.

Een jaar later doet moeder Ria haar verhaal. Tyfoon Haiyan vernietigde in november 2013 alles wat ze had. De muren, het dak en al haar bezittingen werden kapotgemaakt door de meedogenloze wind. De palmbomen waaronder haar man van afvalhout inmiddels een nieuw onderkomen heeft gebouwd, verloren hun kruinen. Als scheve antennes stonden de kale stammen tussen de puinhopen.

Maar het hele gezin overleefde de ramp. Ook de spastische Gea (4), die zich huilend liet wegvoeren door haar moeder en nu, op deze windstille novemberochtend, opnieuw in haar armen ligt.

‘Slechts vier gehandicapte kinderen die bij ons geregistreerd staan, kwamen om’, vertelt hulpverlener Tes later. Maar vier kinderen dood. Een succesverhaal, vindt ze. Want het hadden er zo veel meer kunnen zijn. Hulpeloze kinderen zijn in dit soort natuurgeweld nu eenmaal extra kwetsbaar. Meer dan zesduizend slachtoffers maakte Haiyan (ook wel: Yolanda). ‘Dat is het officiële cijfer’, aldus Tes. In werkelijkheid zijn het er vele malen meer, weten de mensen hier. Hele families zijn weggespoeld. Niet meegeteld, omdat er niemand van over was om ze te noemen.

Gea_beterVoor Tes betekent ‘slechts vier’ dat ouders van gehandicapte kinderen dus weten hoe ze hun ingewikkelde kroost moeten evacueren. Dat ze voorbereid zijn. Goed nieuws in slechte tijden. De organisatie NORFIL waarvoor ze werkt, geeft workshops. ‘Hoe overleef ik een natuurramp met mijn gehandicapte kind.’ Na Haiyan wordt gewerkt aan een database. Niet alle kinderen met een beperking waren in beeld. Nu staan al 70 verborgen kinderen van Iloilo op een lijst. Gea wordt nummer 71. Zodat hulpverleners bij een volgende ramp weten waar ze moeten zijn. Want een gehandicapt kind heeft vaak medicijnen of voeding nodig die in geen noodpakket te vinden zijn.

Terug in het hotel luister ik naar de kalme zee. Vissersbootjes dobberen voor de nog deels gehavende kust. Ik moet denken aan de cursus ‘Hoe overleef ik een natuurramp met mijn gehandicapte kind.’ Nooit eerder dacht ik hierover na. Heb je al een gehandicapt kind, leef je in armoede, moet je met dat kind ook nog rennen voor aardbevingen en stormen. Hoeveel pech kan een mens hebben.

Annemarie reisde met het Liliane Fonds naar de Filipijnen. Een reportage van het bezoek aan de spastische Gea en andere kinderen met een handicap is donderdag 13 november te zien bij Tijd voor MAX. 17.35 uur, NPO2. Bekijk de uitzending hier.